W świecie pełnym stresu, miejskiego zgiełku i coraz bardziej zmechanizowanego życia, powrót do natury zyskuje na znaczeniu. W wielu krajach lekarze zaczynają przepisywać „zielone recepty”, czyli zalecenia spędzania czasu w naturalnym otoczeniu. Od parków miejskich po lasy – kontakt z przyrodą staje się integralną częścią opieki zdrowotnej, przynosząc korzyści zarówno dla ciała, jak i umysłu.
Zielone recepty na zdrowie –przykłady ze świata
Park Rx America i Walk With a Doc (USA)
W Stanach Zjednoczonych projekty takie jak Park Rx America i Walk With a Doc promują aktywność na świeżym powietrzu jako część terapii. Lekarze zalecają spacery po parkach narodowych, obserwację ptaków czy proste zajęcia ruchowe w naturze jako sposób na radzenie sobie z lękiem, stresem czy problemami sercowo-naczyniowymi.
PaRx (Kanada)
W Kanadzie inicjatywa PaRx, zapoczątkowana przez dr Melissę Lem, koncentruje się na przepisywaniu „dawek natury” pacjentom. Spacer w lesie lub przebywanie w otoczeniu zieleni są rekomendowane jako skuteczny środek walki z chorobami cywilizacyjnymi, takimi jak cukrzyca czy nadciśnienie.
Dawka natury w Szkocji i na Szetlandach
W Szkocji lekarze już od kilku lat mogą przepisywać „dawkę natury” swoim pacjentom, aby poprawić ich samopoczucie. Na Szetlandach poszli o krok dalej – tam lekarze zalecają pacjentom zanurzenie się w naturze i uczestnictwo w zajęciach na świeżym powietrzu, takich jak spacery po plażach czy eksploracja lokalnych ekosystemów.
Zielone recepty w Nowej Zelandii
Nowa Zelandia była jednym z pierwszych krajów, które wprowadziły „zielone recepty” pod koniec lat 90. To narzędzie zostało włączone do narodowego systemu opieki zdrowotnej, zachęcając ludzi do codziennego kontaktu z naturą jako sposobu na poprawę zdrowia psychicznego i fizycznego.
Zielone recepty we Włoszech
Także we Włoszech pojawiają się zielone recepty nazywane również „ekologicznymi” lub „naturalnymi”. Terapie w nich zalecane mają na celu:
- Promowanie indywidualnego kontaktu z naturą bez konieczności stosowania leków,
- Redukcję wpływu opieki zdrowotnej na środowisko,
- Walkę ze zmianami klimatu i utratą bioróżnorodności.
Zielone recepty stanowią również skuteczne narzędzie w leczeniu przewlekłych schorzeń związanych z postępującą urbanizacją i siedzącym trybem życia.
Terapia leśna: shinrin-yoku – japoński sekret zdrowia
Japońska terapia leśna, znana jako shinrin-yoku („kąpiele leśne”), jest jednym z najbardziej znanych przykładów wykorzystania natury w opiece zdrowotnej. Ta praktyka polega na świadomym zanurzeniu się w leśnym otoczeniu, by czerpać korzyści z jego spokoju, piękna i energetyzujących właściwości.
Naukowe korzyści shinrin-yoku
Badania prowadzone przez japońskich naukowców, takich jak Qing Li i Yoshifumi Miyazaki, potwierdziły liczne korzyści zdrowotne shinrin-yoku, w tym:
- Obniżenie poziomu kortyzolu (hormonu stresu),
- Regulację ciśnienia krwi,
- Poprawę jakości snu,
- Wzmocnienie układu odpornościowego.
Te efekty przypisywane są lotnym związkom organicznym emitowanym przez rośliny – tzw. B-LZO (biogenne lotne związki organiczne), które mają działanie antybakteryjne, antywirusowe i przeciwzapalne.
Zielone recepty w Polsce
W Polsce koncepcja "zielonych recept" zyskuje na popularności, choć nie jest jeszcze powszechnie stosowana w systemie opieki zdrowotnej, dlatego na razie raczej rzadko dostaniemy je w gabinecie lekarskim. Mimo to, rośnie liczba inicjatyw i programów promujących kontakt z naturą jako formę terapii, co świadczy o rosnącym zainteresowaniu tą formą leczenia w Polsce. Serwują je organizacje takie jak nasza Fundacja Symbioza w specjalnych, dedykowanych programach i aktywnych działaniach na rzecz społeczeństwa. Od 2018 r. dr Katarzyna Simonienko, założycielka Centrum Terapii Leśnej prowadzi kąpiele leśne w Puszczy Białowieskiej oraz organizuje warsztaty z zakresu terapii leśnej i ekoterapii. Także Fundacja Bądź również promuje ideę zielonych recept, definiując je jako zalecenia specjalistów ochrony zdrowia dotyczące podejmowania aktywności pogłębiającej relację z naturą w celu poprawy stanu zdrowia psychicznego i fizycznego.
A jak na rzecz zielonych recept działa Fundacja Symbioza?
Zielone recepty w Fundacji Symbioza – natura jako lekarstwo
Fundacja Symbioza aktywnie wprowadza ideę zielonych recept do swojej działalności, promując kontakt z naturą jako kluczowy element zdrowia psychicznego i fizycznego. Naszym celem jest nie tylko pomaganie ludziom w budowaniu więzi z naturą, ale także kształcenie przyszłych specjalistów, którzy będą szerzyć tę ideę. Dlatego działamy dwutorowo - nasi eksperci prowadzą grupy, którym umożliwiają świadomy kontakt z naturą i czerpanie z niej jak najwięcej korzyści, a takż szkolą trenerów, coachów i terapeutów przygotowując ich do działań proleczniczych opartych naturę.
Terapie leśne i kąpiele leśne Fundacji Symbioza
Fundacja prowadzi regularne terapie leśne i kąpiele leśne, inspirowane japońskim shinrin-yoku. Spotkania odbywają się w pięknych, zielonych zakątkach - Dolnego Śląska i Lubuskiego (sporadycznie, jako organizacja, która wspiera także mocno rozwój turystyki organizujemy obozy i wyjazdy zdrowotne w inne regiony kraju). Podczas naszych kąpili i terapii uczestnicy mogą:
- Doświadczyć głębokiego relaksu w otoczeniu natury,
- Obniżyć poziom stresu i napięcia,
- Wzmocnić układ odpornościowy dzięki terapeutycznym właściwościom fitoncydów, emitowanych przez drzewa.
- Poznać dziedzictwo nautuy i kultury w miejscach, do których ich zabieramy.
Szkolenia dla terapeutów i coachów natury Fundacji Symbioza
Dla osób, które chcą profesjonalnie zajmować się terapią przyrodniczą, Fundacja Symbioza - jako podmiot wpisany do rejestru instytucji szkoleniowych organizuje warsztaty i szkolenia (także certyfikowan), przygotowujące do pracy jako:
- Terapeuta z natury – specjalista wykorzystujący kontakt z przyrodą w leczeniu psychologicznym i emocjonalnym,
- Coach z natury – trener wspierający rozwój osobisty poprzez budowanie relacji z naturą.
Uczestnicy szkoleń zdobywają nie tylko teoretyczną wiedzę, ale także praktyczne umiejętności, które pozwalają im samodzielnie prowadzić terapie i programy oparte na zielonych receptach.
Fundacja Symbioza dostrzega, jak wielki potencjał tkwi w naturze. Nasze terapie i szkolenia opierają się na badaniach naukowych i praktykach stosowanych na całym świecie. Wierzymy, że zielone recepty to nie tylko sposób na poprawę zdrowia, ale także narzędzie do budowania bardziej harmonijnego i zrównoważonego społeczeństwa.
Dlaczego warto postawić na zielone recepty?
Zielone recepty to nie tylko korzyści zdrowotne, ale także szansa na budowanie harmonii między człowiekiem a naturą. Promując codzienne obcowanie z przyrodą, zmniejszamy negatywny wpływ naszego stylu życia na planetę, jednocześnie poprawiając jakość życia.
- Dla zdrowia psychicznego: redukcja stresu, poprawa nastroju, większa uważność.
- Dla zdrowia fizycznego: obniżenie ciśnienia krwi, regulacja poziomu cukru, poprawa kondycji sercowo-naczyniowej.
- Dla planety: ochrona środowiska naturalnego, promowanie zrównoważonego stylu życia.
Podsumowanie
Wprowadzenie zielonych recept jako powszechnej praktyki to nie tylko szansa na lepsze zdrowie, ale także na stworzenie bardziej zrównoważonego świata. W Polsce temat zielonych recept wciąż czeka na rozwinięcie, ale to doskonały moment, by zacząć od siebie. Wyjdź na spacer do parku, wsłuchaj się w szum drzew, dotknij chłodnej wody w strumieniu – to najprostsza droga do zdrowia, którą podsuwa nam sama natura. A jeśli wolisz robić to w kilkuosobowej grupie - szukaj zajęć organizowanych przez takie podmioty jak nasz...
Dołącz do nas!
Jeśli chcesz skorzystać z zielonych recept, wziąć udział w kąpieli leśnej lub zostać terapeutą z natury, zapraszamy do kontaktu. Fundacja Symbioza oferuje programy dostosowane do potrzeb zarówno osób indywidualnych, jak i grup. Razem odkryjmy moc natury w dbaniu o zdrowie i dobrostan.
Zobacz także
Witamina N – natura jako najlepsze lekarstwo przez cztery pory roku
Kąpiele Leśne z Fundacją Symbioza